Wiadomości astronomiczne z internetu

[Paweł Baran]

Początek misji Spektr-RG
2019-07-15. Krzysztof Kanawka
Trzynastego lipca rakieta Proton-M wyniosła w przestrzeń kosmiczną obserwatorium Spektr-RG.
Start rakiety Proton-M nastąpił 13 lipca 2019 o godzinie 14:31 CEST. Start odbył się z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie. Na pokładzie tej rakiety Proton-M znalazło się kosmiczne obserwatorium Spektr-RG. Start przebiegł prawidłowo i Spektr-RG został skierowany ku punktowi L2 układu Ziemia-Słońce.
Spektr-RG to międzynarodowy projekt obserwatorium kosmicznego. Spektr-RG będzie obserwować Wszechświat na (przede wszystkim) zakresie wysokoenergetycznego promieniowania rentgenowskiego. Na pokładzie tego teleskopu zainstalowano dwa instrumenty: eROSITA oraz ART-XC – każdy z nich będzie wykonywać obserwacje na innym zakresie fal.
Spektr-RG w ciągu czterech lat ma wykonać osiem całościowych przeglądów nieba. Następnie, planuje się wykorzystanie Spektr-RG do dedykowanych obserwacji różnych obiektów, takich jak galaktyki, kwazary, otoczenie czarnych dziur czy grupy galaktyk.
Był to dopiero drugi start rakiety Proton w 2019 roku. Rakieta Proton-M coraz rzadziej znajduje uznanie wśród komercyjnych odbiorców. Na najbliższe 3 lata zaplanowano jedynie 3 starty Protonów, które mają charakter komercyjny. Pozostałe loty to zamówienia rządowe (Roskosmos lub koncern Gazprom) lub też pochodzące z Europejskiej Agencji Kosmicznej (łazik ExoMars Rosalind Franklin).
(PFA)
https://kosmonauta.net/2019/07/poczatek ... spektr-rg/

[Paweł Baran]

Początek misji Apollo 11 – 50 lat temu
2019-07-15. Krzysztof Kanawka
Mija właśnie 50 lat od początku misji księżycowej Apollo 11.
Start misji Apollo 11 nastąpił 16 lipca 1969 roku o godzinie 15:32 CEST. Na szczycie rakiety, wewnątrz kapsuły Apollo, znaleźli się astronauci Neil Armstrong, Buzz Aldrin i Michael Collins. Celem misji Apollo 11 było pierwsze lądowanie człowieka na powierzchni Księżyca.
Poniższe nagranie, o długości ponad 8 minut, odpowiada 30 sekundom czasu rzeczywistego. Start Saturna V był nagrywany z prędkości 500 klatek na sekundę.
Księżycowe misje Apollo zostały wykonane za pomocą potężnej rakiety Saturn V. Ta rakieta, o nośności 118 ton na niską orbitę okołoziemską oraz ponad 48,5 tony na trajektorię księżycową, była zdolna wynieść kapsułę Apollo oraz lądownik LM w jednym starcie. Bez tej potężnej rakiety podróż człowieka na Srebrny Glob z pewnością byłaby znacznie bardziej skomplikowana.
Pięćdziesiąta rocznica misji Apollo 11 to świetny moment na “spojrzenie wstecz” jak i “spojrzenie w przyszłość”. Apollo 11 może być uznane za jedno z największych osiągnięć ludzkości oraz przykład niesamowitego postępu technologicznego, jaki nastąpił w XX wieku. To osiągnięcie (program Apollo) z pewnością nie może być rozpatrywane tylko jako “dawne” wydarzenie do którego “nie warto powracać” – w XXI wieku człowiek powinien znów stanąć na Srebrnym Globie. Tym razem na stałe.
(NASA, PFA, Tw, A11)
https://kosmonauta.net/2019/07/poczatek ... -lat-temu/

[Paweł Baran]

Tajemnicza kosmiczna materia znaleziona blisko nas

2019-07-15.

Astronomowie od dziesięcioleci badają tzw. rozproszone pasma międzygwiazdowe (DIB), a ostatnie odkrycia dostarczyły cennych wskazówek na temat tego, z czego są one zbudowane. Znaleziono je w całym Układzie Słonecznym, co jest dość zaskakujące.

Układ Słoneczny znajduje się w tzw. Bąblu Lokalnym, czyli obszarze przestrzeni kosmicznej o małej gęstości materii międzygwiazdowej wewnątrz Ramienia Oriona w Drodze Mlecznej. Rozciąga się on na co najmniej 300 lat świetlnych i jest wynikiem eksplozji supernowych z ostatnich 2-4 mln lat.

Teraz dokonano dokładnych pomiarów Bąbla Lokalnego, polując na dwa konkretne rozproszone pasma międzygwiazdowe opisane przez ich długości fal. Odkryto, że w mapie regionu powszechnie występuje λ5,780 DIB, co sugeruje, że musi być stabilny i wykonany z większych cząsteczek.

- DIB są najbardziej widoczne przed odległymi gwiazdami, ale chcieliśmy znaleźć je bliżej domu. Aby to zrobić, musieliśmy spojrzeć na pobliskie gwiazdy i uzyskać z nich bardzo dobry sygnał - powiedział dr Jacco van Loon, dyrektor Obserwatorium Keele.

Obecność DIB blisko domu ma ważne konsekwencje. Naukowcy podejrzewali, że materiał w tych pasmach i substancje organiczne znalezione w kometach mają to samo pochodzenie. Chmury, które pierwotnie utworzyły Układ Słoneczny mogły miliardy lat temu przekroczyć DIB.

https://nt.interia.pl/raporty/raport-ko ... Id,3086434

[Paweł Baran]

NASA wybrała pierwszy owoc,
jaki wyhoduje w kosmosie
2019-07-15.

Astronauci z NASA planują wyhodować na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) owoc. Amerykanie dotąd tego nie próbowali.

Naukowcy chcą wysłać w listopadzie w kosmos rośliny papryczki chilli. W ten sposób może się ona stać się pierwszym owocem uprawianym w kosmosie przez amerykańskich astronautów.
- Poszukiwaliśmy odmian, które nie rosną zbytnio wysoko, a mimo to są bardzo produktywne w kontrolowanych środowiskach - powiedział fizjolog roślin NASA Ray Wheeler, w wywiadzie dla "Rio Grande Sun".
Jak dodał, astronauci często wyrażali pragnienie bardziej pikantnych i aromatycznych potraw, a dodanie trochę więcej ostrości wydawało się odpowiednim krokiem. Papryka zawiera dużą dawkę witaminy C, a to jest ważny element diety podczas przebywania w kosmosie.
Ma szanse zostać pierwszą
Naukowcy wybrali odmianę zwaną Espanola chili nieprzypadkowo. Rośnie ona na dużych wysokościach, ma krótki okres wegetacji i jest ją łatwo zapylać.
Astronauci i kosmonauci hodują rośliny w kosmosie z powodzeniem od 1982 roku, kiedy załodze radzieckiego statku Salut 7 wyrosły rzodkiewniki pospolite.
Na pokładzie ISS hodowanych jest już wiele warzyw, m.in. sałata, boćwina szwajcarska, rzodkiewki, kapusta chińska oraz groszek. Warto zwrócić uwagę na to, że botanicznie groszek uznawany jest za owoc, a rosyjscy astronauci hodowali go w swojej części ISS. Do tej pory amerykańscy astronauci nie wyhodowali jeszcze owoców. Papryka może stać się pierwszym.
System korzeniowy roślin jest złożony i używa przyciągania ziemskiego po to, by się orientować, dlatego hodowla w warunkach niskiej grawitacji - czyli na pokładzie stacji kosmicznej - jest tak utrudniona.
Przydadzą się na Marsie
Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, astronauci z NASA w listopadzie tego roku na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) wyhodują paprykę.
Własna hodowla roślin w kosmosie jest ważna dla astronautów jeszcze z jednego powodu. Jeśli NASA uda się wysłać ludzi na Marsa, transport świeżych warzyw z Ziemi na Czerwoną Planetę będzie zajmował dużo czasu. Dlatego marsjańska załoga musi być samowystarczalna oraz mieć bogatą gamę składników odżywczych i witamin.
Źródło: sciencealert.com
Autor: dd
https://tvnmeteo.tvn24.pl/informacje-po ... 7,1,0.html

[Paweł Baran]

Wkrótce zaćmienie Księżyca, także w Polsce. Gdzie można je zobaczyć?
2019-07-15.. AB.MNIE
Zbliża się astronomiczne widowisko. Zaćmienie Księżyca będzie można obserwować także w Polsce. Nie będzie jednak zaćmieniem całkowitym.
16 lipca będziemy mieli okazję zobaczyć częściowe zaćmienie Księżyca, widoczne prawie w całej Europie, a także w Afryce, środkowej Azji i na Oceanie Indyjskim. W Polsce zaćmienie będzie widoczne wieczorem, przy wschodzie Księżyca.

Zaćmienie półcieniowe rozpocznie się o godz. 20.44, zaćmienie częściowe – o godz. 22.02.

Faza maksymalna nastąpi o godz. 23.32, koniec zaćmienia częściowego o godz. 1, a koniec zaćmienia półcieniowego – o godz. 2.18. Maksymalna faza zaćmienia wyniesie 0,65.
Źródło PAP
https://www.tvp.info/43511332/zacmienie ... e-zobaczyc

[Paweł Baran]

Niebo w trzecim tygodniu lipca 2019 roku
2019-07-16. Ariel Majcher
Kończy się pierwszy miesiąc lata i niedługo Słońce przetnie równoleżnik 20° deklinacji w drodze na południe. Od tego czasu dnia zacznie szybko ubywać. W trakcie najbliższych kilku nocy głównym aktorem nocnego nieba stanie się Księżyc w fazie bliskiej pełni. Ta przypada w nocy z wtorku 16 lipca na środę 17 lipca, tuż przed północą naszego czasu. Lipcową pełnię uświetni zaćmienie Księżyca, widoczne prawie w całości z Polski. Szkoda że częściowe, o fazie maksymalnej wynoszącej 65%. Zaćmionemu Srebrnemu Globowi w niezbyt dużej odległości towarzystwa dotrzyma planeta Saturn, a w nieco dalszej — planeta Jowisz. Do końca tygodnia, już bliżej ostatniej kwadry, naturalny satelita Ziemi dotrze do planety Neptun, która w związku z tym jest widoczna słabo. Nieco lepiej przez jasne tło nieba przebija się planeta Uran, która jest wyraźnie jaśniejsza i znajduje się wciąż daleko od Księżyca.
Po zmierzchu warto zwrócić swój wzrok na południe i południowy wschód. W tym obszarze nieboskłonu, nisko nad widnokręgiem wędrują planety Jowisz i Saturn, które z biegiem czasu przesuwają się na zachód i znikają za horyzontem. Największa planeta Układu Słonecznego jest już 6 tygodni po opozycji i choć nie jest to dużo czasu, to ze względu na niekorzystne położenie na niebie planeta szybko przesuwa się na południowy zachód i chowa się pod widnokrąg jeszcze przed godziną 2. Jowisz porusza się ruchem wstecznym i obecnie dokładnie pod nim nie świecą gwiazdy Shaula i Lesath, tworzące żądło Skorpiona, lecz gwiazda Wei ze środkowej części konstelacji. Do niedzieli 21 lipca jasność planety spadnie poniżej -2,5 wielkości gwiazdowej, a średnica jej tarczy — do 44″.
W układzie księżyców galileuszowych planety w tym tygodniu będzie można dostrzec następujące zjawiska (na podstawie strony Sky and Telescope oraz programu Starry Night):
• 15 lipca, godz. 20:55 – o zmierzchu cień Io na tarczy Jowisza,
• 15 lipca, godz. 21:42 – zejście cienia Io z tarczy Jowisza,
• 16 lipca, godz. 21:2 – minięcie się Europy (N) i Io w odległości 15″, 58″ na wschód od brzegu tarczy Jowisza,
• 17 lipca, godz. 1:30 – wejście Europy na tarczę Jowisza,
• 17 lipca, godz. 22:06 – wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 18 lipca, godz. 0:30 – zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza,
• 18 lipca, godz. 1:22 – wejście cienia Ganimedesa na tarczę Jowisza,
• 19 lipca, godz. 0:52 – wyjście Europy z cienia Jowisza, 26″ na wschód od tarczy planety (koniec zaćmienia),
• 21 lipca, godz. 1:36 – minięcie się Europy (N) i Ganimedesa w odległości 22″, 113″ na zachód od brzegu tarczy Jowisza,
• 21 lipca, godz. 23:08 – Io chowa się za tarczę Jowisza (początek zakrycia).
Księżyc zaczął tydzień w centrum zodiakalnej części Strzelca, mniej więcej 5° na zachód od Saturna, prezentując tarczę oświetloną w 99%. 2° bliżej pod Księżycem znajdowała się gwiazda Nunki, jedna z jaśniejszych gwiazd Strzelca. W momencie pokazanym na mapce Srebrny Glob zdążył odejść od Jowisza na ponad 25°. Planeta Saturn jest tuż po opozycji i świeci na niebie prawie całą noc. Jej jasność wynosi +0,1 magnitudo, a średnica tarczy — 18″. Maksymalna elongacja Tytana, tym razem wschodnia, przypada w nocy z 18 na 19 lipca.
Dobę później Księżyc przesunie się na pozycję 7,5 stopnia na wschód od Saturna. I będzie to jeden z bardziej wyczekiwanych przez miłośników astronomii wieczorów tego lata. A wszystko przez częściowe zaćmienie naturalnego satelity Ziemi o całkiem sporej fazie 65%. Zjawisko w całości (od początku fazy półcieniowej) da się obserwować z południowo-wschodniej części Polski, ale zanim zacznie się faza częściowa, Księżyc wzejdzie już nad całym krajem. Wejście Księżyca w półcień Ziemi zacznie się około 20:44 naszego czasu, wejście w cień — o 22:02, faza maksymalna — o 23:32, koniec zaćmienia częściowego — już 17 lipca o godzinie 1, zaś koniec zaćmienia półcieniowego — o godzinie 2:18. Wtedy do zachodu Księżyca zostanie jeszcze całkiem sporo czasu, a jego tarcza przesunie się wtedy na południowy zachód, zajmując pozycję na wysokości jakichś 13°. Niecałe 8° na zachód od niego znajdzie się planeta Saturn.
W następnych nocach Srebrny Glob odwiedzi gwiazdozbiory Koziorożca i Wodnika, zmniejszając stopniowo fazę od 99% w środę 18 lipca do 79% w niedzielę 21 lipca. Niestety w omawianych gwiazdozbiorach nie ma bardzo jasnych gwiazd i wszystkie one zginą w silnej księżycowej łunie. Tym bardziej planeta Neptun, świecąca blaskiem +7,9 magnitudo. W weekend Księżyc zbliży się do Neptuna na odległość mniejszą od 6°. Ale warto zapamiętać, gdzie znajduje się Neptun i wrócić do niego za kilka dni, gdy Księżyc odsunie się na wschód i znacznie zmniejszy fazę.
Planeta Uran wschodzi około północy i dwie godziny później wznosi się na wysokość ponad 15°. Jest ona o 2 magnitudo jaśniejsza od Neptuna i stąd znacznie łatwiejsza do zidentyfikowania, choć w jej najbliższej okolicy nie ma charakterystycznych układów w miarę jasnych gwiazd, które można wykorzystać do odnalezienia planety. Urana należy szukać jakieś 10° pod główną figurą gwiazdozbioru Barana.
https://news.astronet.pl/index.php/2019 ... 2019-roku/

[Paweł Baran]

Kosmiczny jacht LightSail 2 przesłał na Ziemię pierwsze zdjęcia
Autor: admin (2019-07-16 )
Niedawno wystrzelona sonda kosmiczna LightSail 2, która ma przetestować technologię innowacyjnego napędu w postaci żagla słonecznego, przesłała na Ziemię pierwsze zdjęcia. Wygląda na to, że w przeciwieństwie do LightSail 1, wszystkie systemy działają prawidłowo i wkrótce może rozpocząć się eksperyment.
Jacht kosmiczny LightSail 2, został opracowany przez fundację Planetary Society. Wystrzelono go niedawno z pomocą rakiety nośnej SpaceX typu Falcon Heavy. Już w zeszłym tygodniu pojazd był w stanie z powodzeniem nawiązać połączenie z Ziemią, a teraz - w ramach testów przed testami żagla, przesłał pierwsze zdjęcia z zamontowanych na nim kamer.
Już wkrótce rozpocznie się właściwa część misji i LightSail 2 rozwinie żagiel słoneczny. Jego zasada działania opiera się na wykorzystaniu ciśnienia wiatru słonecznego. Połać żagla o powierzchni 32 metrów kwadratowych powinno wystarczyć do podniesienia jego orbitę. Według twórców, satelita pozostanie na orbicie przez około rok, po czym spali się w atmosferze ziemskiej.
https://zmianynaziemi.pl/wiadomosc/kosm ... ze-zdjecia

[Paweł Baran]

Teoria kameleona może wyjaśniać naturę ciemnej energii

2019-07-16.

Do powstania nowych galaktyk mogą doprowadzić tajemnicze cząstki kameleona. Czym one są?

To nie surrealistyczny żart, a raczej implikacja ostatnich symulacji, które mają na celu wyjaśnienie wewnętrznych mechanizmów ciemnej energii - tajemniczej siły, która napędza wszystko we wszechświecie. Odkrycia opublikowane 8 lipca w "Nature Astronomy" wspierają model ciemnej energii znany jako teoria kameleona.

Wskazówki dotyczące ciemnej energii po raz pierwszy odkryto pod koniec lat 90. ubiegłego wieku, kiedy astronomowie zmierzyli światło z odległych supernowych i zdali sobie sprawę, że gwiazdy są ciemniejsze niż oczekiwano. To oznaczało nie tylko, że wszechświat się rozszerza, ale że ta ekspansja przyspiesza. Fizycy zaproponowali istnienie siły działającej w opozycji do grawitacji, odpychającej obiekty od siebie, zamiast je przyciągającej.

Większość badaczy zgadza się z ideą, że ciemna energia jest znana jako kosmologiczna stała, rodzaj energii skupionej w próżni samej przestrzeni.

- Ten prosty model działa bardzo dobrze w praktyce i jest prostym dodatkiem do modelu kosmologicznego bez konieczności modyfikowania praw grawitacji - powiedział prof. Baojiu Li, fizyk matematyczny z Uniwersytetu Durham.

Problem polega na tym, że obowiązujące teorie fizyki przewidują, że wartość energii próżni powinna być o 120 rzędów wyższa od tego, co kosmolodzy obserwują na podstawie rzeczywistych pomiarów ciemnej energii we wszechświecie. Jednym z pomysłów wyjaśniających te rozbieżności jest Teoria Kameleona.

Proponuje ona nową siłę znajdującą się na szczycie czterech już znanych działającą w oparciu o tzw. cząstki kameleona. Siła kameleona ma działać jak ciemna energia, rozpędzająca galaktyki w przestrzeni kosmiczne. Niestety, nigdy wcześniej ziemskie instrumenty nie wykryły żadnej cząstki kameleona.

Teorie sugerują, że cząstki kameleona, podobnie jak ich zwierzęce odpowiedniki, mogą wtopić się w otoczenie, aby uniknąć wykrycia. Zamiast zmieniać kolor, cząstki te zmieniają masę. W środowiskach o dużej gęstości, takich jak te w pobliżu Ziemi, mają one dużą masę przez co są trudne do wykrycia. Dlatego właśnie nie odnotowujemy wpływu cząstek kameleona na Układ Słoneczny, ale powinien on występować na większe obiekty kosmologiczne, przy których materia jest rzadka.

Aby przetestować teorię kameleona, naukowcy przeprowadzili symulacje komputerowe mające na celu obrotu wirutalnej ciemnej materii za pomocą nieznanej dotąd substancji znacznie przewyższającą materię widzialną we wszechświecie. Zespół Li użył superkomputera EAGLE i dowiódł, że uwzględniając cząstki kameleona, galaktyki ewoluują w sposób wynikający z wcześniejszych obserwacji.

Naukowcy mają nadzieję, że dalsze symulacje ujawnią sposoby na odróżnienie teorii kameleona od innych hipotez dotyczących ciemnej energii. Warto dodać, że teoria kameleona nie jest w żaden sposób sprzeczna z ogólną teorią względności.


https://nt.interia.pl/raporty/raport-ko ... Id,3096785

[Paweł Baran]

Francja tworzy jednostkę kosmiczną do obrony satelitów

2019-07-16.

Prezydent Francji Emmanuel Macron zapowiedział stworzenie specjalnych sił kosmicznych. Posłużą one do obrony satelitów francuskich znajdujących się nad powierzchnią Ziemi.

Na ten moment francuscy urzędnicy nie określili jeszcze skali inwestycji w swój nowy rodzaj wojska.

Jedynym państwem, które zdecydowało się stworzyć kosmiczną jednostkę są Stany Zjednoczone. Bardzo możliwe, że za przykładem pójdą kolejne państwa świata.

Sytuacja podyktowana jest aktywnym rozwojem i testowaniem rakiet antysatelitarnych.


https://nt.interia.pl/news-francja-twor ... Id,3096696

[Paweł Baran]

Przeżyjcie z NASA lądowanie na Księżycu, które miało miejsce 50 lat temu
2019-07-16.
Amerykańska Agencja Kosmiczna przygotowała mnóstwo atrakcji z okazji historycznego lądowania ludzi na powierzchni Srebrnego Globu. Dzięki nim będziecie mogli poczuć się, jakbyście sami zdobywali Księżyc.
Na specjalnie przygotowanej przez NASA witrynie internetowej, możecie w czasie rzeczywistym +50 lat śledzić postęp i przeżywać cały przebieg misji Apollo 11 w drodze na naturalnego satelitę naszej planety. Aż ciężko sobie wyobrazić, że start misji nastąpił dokładnie pół wieku temu, 16 lipca 1969 roku.
NASA udostępniła rozmowy astronautów na kanale radiowym z centrum kontroli lotów, ujęcia z kamer, fotografie, a nawet informacje o technologiach, które były używane w całej misji. Wyobraźcie sobie, że przez kolejne dni możecie żyć tym największym w historii ludzkości kosmicznym dokonaniem, a to wszystko za pośrednictwem swoich komputerów lub smartfonów.
Wystarczy, że wejdziecie na dedykowaną witrynę (zobacz tutaj). Bawcie się dobrze i zapamiętajcie swoje wrażenia. Już w 2024 roku będziecie mogli przeżyć to jeszcze raz, tym razem na żywo, gdy NASA wyśle na Księżyc pierwszą w XXI wieku załogową misję w ramach projektu Artemida.
Według informacji podanych przez administratora agencji, tym razem po powierzchni Księżyca jako pierwsza będzie spacerowała kobieta. Na razie nie wiadomo, która z astronautek nią będzie, ale bez względu na to, możemy oczekiwać, że będzie to niezwykłe wydarzenie.
Źródło: GeekWeek.pl/NASA / Fot. NASA
https://www.geekweek.pl/news/2019-07-16 ... -ksiezycu/