Wiadomości astronomiczne z internetu

[Paweł Baran]

Tajemnicza warstwa atmosfery. Nikt jej dotąd nie zbadał
2022-07-08. Radek Kosarzycki
Pięćdziesiąt trzy lata temu astronauci z misji Apollo 11 stanęli na powierzchni Księżyca, na orbicie okołoziemskiej krążą tysiące satelitów, od ponad czterdziestu lat na orbicie okołoziemskiej krążą załogowe stacje kosmiczne. Trudno zatem uwierzyć, że jest jeszcze jakaś warstwa atmosfery, o której zasadniczo nic nie wiemy. Tak jednak jest i dwie agencje kosmiczne mają właśnie plan, aby to zmienić.
Mowa tutaj o warstwie nazwanej z braku laku ignorosferą, która znajduje się na granicy między atmosferą a przestrzenią kosmiczną. Problem w tym, że żadnej takiej granicy nie ma, a przejście między jednym a drugim jest płynne i charakteryzuje się spadającą gęstością atmosfery wraz ze wzrostem wysokości nad powierzchnią Ziemi.
Co tam się dzieje?
Przestrzeń wewnątrz Układu Słonecznego wypełniona jest stałym strumieniem wysokoenergetycznego promieniowania, tzw. wiatru słonecznego emitowanego w koronie Słońca i podążającego ku granicom naszego układu planetarnego. Gdy wysokoenergetyczne cząstki tego wiatru, tj. protony, elektrony i jony uderzają w atomy otaczającej Ziemię atmosfery, dochodzi do ich jonizacji.
Do procesu tego najczęściej dochodzi w termosferze, tj. na wysokości od 100 do 600 km nad Ziemią. To właśnie taka aktywność nagrzewa termosferę i zwiększa jej objętość. Tu pojawia się problem, jak górna granica termosfery się podnosi, to satelity znajdujące się na niskich orbitach okołoziemskich zaczynają odczuwać opór spowodowany cząstkami termosfery, które uderzają w satelitę. Tego satelity nie lubią, bo opór sprawia, że prędkość satelity spada, a jak spada prędkość to spada i ich wysokość. Jak spada wysokość, to satelita trafia w coraz gęstsze warstwy atmosfery, gdzie opór jest coraz większy. Bez użycia dodatkowego silnika satelita ostatecznie skazany jest na spłonięcie w gęstszych warstwach atmosfery. To właśnie tutaj, w przestrzeni znajdującej się na wysokości 100-200 kilometrów na Ziemi znajduje się ignorosfera.
Czemu nikt tego obszaru nigdy dotąd nie badał?
Sama charakterystyka tego obszaru jest wyjątkowo pechowa. Jak tam dotrzeć? Balony stratosferyczne tam nie dotrą, bowiem powietrze jest już tam zdecydowanie za rzadkie, aby można było tam dotrzeć na zasadzie wyporu lżejszych gazów. Z drugiej strony satelity odczuwają tam za duży opór ze strony rzadkiej atmosfery i nie są w stanie długo utrzymać się na orbicie.
W efekcie wciąż nie wiemy z bliska i dokładnie co się dzieje w tym rejonie przestrzeni kosmicznej z materią docierającą do nas ze Słońca po koronalnych wyrzutach masy czy rozbłyskach słonecznych, a wiedza taka zdecydowanie by się przydała, szczególnie operatorom satelitów.
Jak zatem odwiedzić ignorosferę?
Naukowcy z NASA oraz ESA planują opracowanie misji, w ramach której, sonda kosmiczna poruszająca się po orbicie okołoziemskiej będzie na krótko schodziła na wysokość między 100 a 150 kilometrów, po czym będzie ponownie oddalała się od Ziemi na ok. 500-600 km. Taka eliptyczna orbita miałaby zapewnić możliwość realizowania misji przez co najmniej kilka lat. W ten sposób naukowcy mogliby się dowiedzieć jak zmienia się ignorosfera wraz ze zmianami 11-letniego cyklu słonecznego.
Jak to jednak zwykle ma miejsce w przypadku przygotowywania tak zaawansowanej misji, należy zakładać, że sonda poleci na orbitę dopiero w latach trzydziestych
https://spidersweb.pl/2022/07/nasa-i-es ... sfery.html

[Paweł Baran]

Sektor kosmiczny 1 – 17 lipca 2022
2022-07-08. Redakcja
Zapraszamy do relacji z sektora kosmicznego z dni 1 – 17 lipca 2022.
https://kosmonauta.net/2022/07/sektor-k ... ipca-2022/

[Paweł Baran]

Rosja: nawigacyjny Glonass-K wyniesiony na orbitę
2022-07-08. Mateusz Mitkow
W ostatnich dniach Korporacja Państwowa ds. Działalności Kosmicznej Roskosmos przeprowadziła udane wyniesienie satelity nawigacyjnego GLONASS-K. Lot przeprowadzony za pomocą systemu nośnego Sojuz 2.1b (z dodatkowym górnym stopniem Fregat-M) był już dziewiątym startem orbitalnym przeprowadzonym przez Rosję w obecnym roku.
Federacja Rosyjska przeprowadziła pomyślne wyniesienie nowego satelity nawigacyjnego GLONASS-K, który stał się kolejną jednostką Globalnych Systemów Nawigacji Satelitarnej (GNSS). GLONASS jest rosyjskim odpowiednikiem amerykańskiego GPS. Podobnie jak ona - ta rosyjska ma zastosowanie zarówno w sferze cywilnej, jak i militarnej, zapewniając rosyjskim siłom zbrojnym niezależność w kwestii nawigacji.
Start odbył się 7 lipca br. o godz. 11:05 czasu polskiego z kosmodromu Sił Powietrzno-Kosmicznych znajdującym się w Plesiecku. Już samo miejsce podpowiada obserwatorom, że misja mogłaby mieć charakter militarny. Jako system nośny do operacji posłużyła rakieta Sojuz 2.1b w konfiguracji z dodatkowym górnym stopniem Fregat-M. Był to trzeci rozruch we wspomnianej konfiguracji w obecnym roku. Ładunek o masie ok. 940 kg został z powodzeniem umieszczony na średniej orbicie okołoziemskiej (MEO) o wysokości ponad 19 000 km względem powierzchni Ziemi. Kontrolerzy lotu potwierdzili, że poprawnie udało się nawiązać łączność z satelitą i że działa on prawidłowo.
W ramach opisywanego wydarzenia w przestrzeni kosmicznej został umieszczony GLONASS-K, czyli czwarty z najnowszej serii rosyjskich satelitów nawigacyjnych GLONASS. Satelity GLONASS-K cechują się dłuższym czasem operacyjności oraz dokładniejszą transmisją danych. Jego żywotność według dostępnych informacji wynosi 10 lat, co stanowi wartość o trzy lata dłuższą niż w przypadku satelitów wcześniejszej generacji.
Urządzenia zostały opracowane i zbudowane przez spółkę Informacyjne Systemy Satelitarne im. Reszetniewa (Informacyonnyje sputnikowyje sistiemy imieni akadiemika M.F. Rieszetniowa). Pierwszy z serii urządzeń GLONASS-K został wystrzelony w lutym 2011 r., a kolejne w listopadzie 2014 r. i październiku 2020 r. Obecnie w konstelacji GLONASS znajduje się 25 satelitów, z czego 22 są w aktywnym użyciu, natomiast trzy z nich są tymczasowo wyłączone w celu konserwacji.
Rosyjski system globalnego pozycjonowania i nawigacji GLONASS ma charakter dual-use. Korzystają z niego zarówno użytkownicy wojskowi, jak i cywilni. Był to piąty start w 2022 r. przeprowadzony dla rosyjskiego wojska. Rosyjski system nawigacji satelitarnej GLONASS obejmuje swym zasięgiem całą kulę ziemską.

Fot. Roscosmos/Flickr

SPACE24

https://space24.pl/pojazdy-kosmiczne/sy ... -na-orbite

[Paweł Baran]

NASA potępia Rosję za wykorzystanie ISS do celów politycznych
2022-07-08.
NASA ostro skrytykowała w oficjalnym oświadczeniu zachowanie trzech rosyjskich kosmonautów z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), którzy pozowali z flagami samozwańczej Donieckiej i Ługańskiej Republiki Ludowej, co zostało odebrane jako antyukraińska propaganda.
W poniedziałek Roskosmos zamieścił w mediach społecznościowych zdjęcia trzech kosmonautów na pokładzie ISS. Trzymają oni flagi samozwańczych republik ŁRL i DRL. Podpisano je: "Dzień oswobodzenia Ługańskiej Republiki Ludowej. Świętujemy na ziemi i w kosmosie. Było to dzień po przejęciu przez Rosjan miasta Lisiczańsk, które leży w ukraińskim obwodzie ługańskim
"NASA silnie potępia Rosję za wykorzystywanie ISS dla celów politycznych, aby wesprzeć swoją wojnę przeciwko Ukrainie, co jest zasadniczo sprzeczne z głównym zadaniem stacji - rozwojem nauki i technologii w celach pokojowych, w którym uczestniczy 15 krajów świata" - napisał rzecznik prasowy NASA Jackie McGuiness.
Krytyka Rosji, która jest ważnym partnerem NASA na ISS, jest rzadkim zjawiskiem - skomentował w czwartek serwis The Verge. To pierwszy raz, gdy NASA potępia działania Rosjan w kosmosie w związku z inwazją na Ukrainę.
Pomimo napięć między Stanami Zjednoczonym a Rosją, NASA i Roskosmos dalej współpracują, zapewniając ciągłość operacji na pokładzie ISS. Nie wpływają na to otwarte groźby szefa Roskosmosu Dmitrija Rogozina, że rozważa wycofanie się z partnerstwa w ramach ISS. Rosjanie mówili także w przeszłości, że mogą pozostawić amerykańskiego kosmonautę w kosmosie.
Zarówno NASA, jak i Roskosmos dalej pracują nad nadchodzącą wymianą załogi we wrześniu, kiedy to rosyjska kosmonautka miałaby polecieć na ISS na pokładzie kapsuły Crew Dragon firmy SpaceX, a Amerykanin na załogowym statku kosmicznym Sojuz.
Źródło PAP

Fot. NASA

SPACE24

https://space24.pl/polityka-kosmiczna/s ... litycznych

[Paweł Baran]

Firma SpaceX wysyła zestaw 53 satelitów Starlink w misji Starlink 4-21
2022-07-08.
Firma SpaceX wykonała swoją 28. w tym roku misję orbitalną. 7 lipca z kosmodromu Cape Canaveral wystartowała rakieta Falcon 9 z zestawem 53 satelitów Starlink.
Rakietę Falcon 9 wystrzelono z wyrzutni SLC-40 na kosmodromie Cape Canaveral 7 lipca 2022 r. o 15:11 czasu polskiego. Lot rakietowy przebiegł pomyślnie i nieco ponad kwadrans po starcie górny człon wypuścił na orbicie wszystkie 53 satelitów.
W misji wykorzystano używany dolny stopień rakiety Falcon 9 - weteran lotów. Człon o oznaczeniu fabrycznym B1058 wykonał wcześniej już 12 misji: załogowy lot Demo-2 do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, misję ANASIS-II, towarową misję CRS-21 do ISS, misje współdzielone dla wielu klientów Transporter-1 i Transporter-3, oraz loty satelitów Starlink - Starlink L12, Starlink L20, Starlink L23, Starlink L26, Starlink 4-1, Starlink 4-8 i Starlink 4-17. To był już jego 13. lot i 13. powrót na Ziemię. Stopień po wykonanej pracy wylądował o własnym napędzie na barce autonomicznej JRTI na Oceanie Atlantyckim.

O sieci Starlink
Firma SpaceX buduje na niskiej orbicie okołoziemskiej sieć satelitów telekomunikacyjnych Starlink, dostarczających usługę szerokopasmowego dostępu do Internetu. Głównymi klientami sieci są osoby i organizacje zlokalizowane w miejscach, gdzie naziemne usługi są zawodne bądź w ogóle niedostępne. W misji Starlink 4-21 opisywanej tutaj wysłano zestaw 53 satelitów na powłokę o nr 4.
W maju 2021 roku SpaceX zakończył budowę pierwszej powłoki orbitalnej sieci satelitów Starlink. W ubiegłym roku rozpoczęła się też intensywna faza zapełniania kolejnej powłoki, oznaczonej cyfrą 4 (stąd nazwy misji 4-X). Są to orbity o wysokości 540 km i inklinacji 53,2 stopni. W 2022 r. wszystkie loty do tej pory kierowane są na tą powłokę. Łącznie firma SpaceX wysłała łącznie ponad 2700 statków.
Obecnie w misjach są wysyłane satelity Starlink wersji V1.5. Każdy z nich ma masę około 300 kg. Ich ładunek telekomunikacyjny składa się z anten obsługujących pasma radiowe Ka i Ku oraz laserów i systemów odbiorczych do międzysatelitarnej komunikacji laserowej. Statki mają też zamontowane specjalne osłony zmniejszające odbijanie promieni słonecznych od nich. Po wypuszczeniu na orbicie rozkładają swoje pojedyncze panele słoneczne i po testach działania każde z urządzeń odpala silniki jonowe Halla, by trafić na docelową orbitę kołową.
Sieć Starlink poszerza swoje grono odbiorców. W pierwszej fazie budowy sieci firma SpaceX skupiała się na detalicznej sprzedaży usługi dla firm i użytkowników indywidualnych. W maju 2022 r. ogłoszono, że Starlink ma już 400 000 aktywnych abonentów na całym świecie. Oprócz firm i użytkowników prywatnych Starlink wchodzi też na rynek mobilnych usług w sektorze lotniczym, kolejne linie lotnicze testują Starlinka w swoich samolotach. W czerwcu amerykański regulator telekomunikacyjny FCC udzielił SpaceX zezwolenia na sprzedaż mobilnych terminali sieci Starlink - do wykorzystywania nie tylko w samolotach ale też np. na pojazdach czy statkach morskich.

Podsumowanie
Misja Starlink 4-21 była 76. udanym lotem orbitalnym na świecie w 2022 r. Firma SpaceX wykonała już 28 lotów, wszystkie używając rakiety Falcon 9. Drugie półrocze będzie równie intensywne. W planach są oczywiście kolejne loty uzupełniające powłokę nr 4 satelitów Starlink i rozpoczynające uzupełnianie powłoki nr 3. W sierpniu rakieta Falcon 9 będzie miała zadanie wysłania w kierunku Księżyca południowokoreańską sondę Danuri. W najbliższych miesiącach szykują się też komercyjne misje dla firm telekomunikacyjnych i amerykańskich Sił Kosmicznych.
Więcej informacji:
• Oficjalna strona sieci Starlink

Na podstawie: NSF/SpaceX
Opracował: Rafał Grabiański

Na zdjęciu: Ślad ognia z silników rakietowych rakiety Falcon 9 wykonany w długiej ekspozycji podczas startu rakiety z satelitami zestawu Starlink 4-21. Źródło: SpaceX.
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/fi ... rlink-4-21

[Paweł Baran]

FRB badają ukrytą materię wokół galaktyk
2022-07-08.
Według nowych badań potężne impulsy radiowe pochodzące z głębi kosmosu mogą być wykorzystane do badania ukrytych zbiorników gazu otaczających pobliskie galaktyki.
Tak zwane szybkie błyski radiowe (FRB) to impulsy fal radiowych, które zazwyczaj powstają w odległości milionów do miliardów lat świetlnych. Pierwszy FRB został odkryty w 2007 roku, a od tego czasu znaleziono setki kolejnych. W 2020 roku instrumenty STARE2 (Survey for Transient Astronomical Radio Emission 2) i CHIME (Canadian Hydrogen Intensity Mapping Experiment) wykryły potężny FRB, który wybuchł w naszej Galaktyce. Te wcześniejsze wyniki pomogły potwierdzić teorię, że energetyczne zdarzenia najprawdopodobniej pochodzą od martwych, namagnesowanych gwiazd zwanych magnetarami.

Ponieważ pojawia się coraz więcej FRB, naukowcy zastanawiają się, jak można je wykorzystać do badania gazu, który znajduje się pomiędzy nami a błyskami. W szczególności chcieliby oni wykorzystać FRB do badania halo rozproszonego gazu, który otacza galaktyki. Gdy impulsy radiowe zmierzają w kierunku Ziemi, gaz otaczający galaktyki powinien spowalniać fale i rozpraszać częstotliwości radiowe. W nowym badaniu naukowcy przyjrzeli się próbce 474 odległych FRB wykrytych przez CHIME, który odkrył najwięcej FRB do tej pory, i pokazali, że podzbiór dwóch tuzinów FRB, które przeszły przez galaktyczne halo, rzeczywiście został spowolniony bardziej niż nie przecinające FRB.

Użyliśmy szybkich błysków radiowych, aby prześwietlić halo galaktyk w pobliżu Drogi Mlecznej i zmierzyć ich ukrytą materię – mówi główny autor pracy Liam Connor.

Badanie donosi również o znalezieniu większej ilości materii wokół galaktyk niż się spodziewano, czyli około dwa razy więcej gazu niż przewidywały modele teoretyczne.

Wszystkie galaktyki są otoczone i zasilane przez masywne zbiorniki gazu, z których się narodziły. Jednak gaz ten jest bardzo rzadki i trudny do wykrycia. Te gazowe zbiorniki są ogromne. Gdyby ludzkie oko mogło zobaczyć sferyczne halo, które otacza pobliską galaktykę Andromedy, halo wydawałoby się tysiąc razy większe od Księżyca pod względem powierzchni – mówi Connor.

Naukowcy opracowali różne techniki badania ukrytych halo. Na przykład prof. Christopher Martin i jego zespół opracowali w Obserwatorium W. M. Kecka instrument o nazwie Keck Cosmic Webb Imager (KCWI), który może badać włókna gazu, które wpływają do galaktyk z halo.

Nowa metoda pomiaru FRB pozwala astronomom zmierzyć całkowitą ilość materii w halo, co pomoże stworzyć obraz tego, jak galaktyki rosną i ewoluują w czasie kosmicznym.

To dopiero początek – mówi prof. Vikram Ravi, główny autor pracy. W miarę odkrywania kolejnych FRB, nasze techniki mogą być stosowane do badania pojedynczych halo o różnych rozmiarach i w różnych środowiskach, zajmując się nierozwiązanym problemem, jak materia jest rozmieszczona we Wszechświecie.

Oczekuje się, że w przyszłości odkrycia FRB będą nadal napływać. Sieć 110 anten 110-dish Deep Synoptic Array (DSA-110) wykryła już kilka FRB i zidentyfikowała galaktyki będące ich gospodarzami. Projekt ten znajduje się w należącym do Caltech Obserwatorium Radiowym Owen Valley w pobliżu Bishop w Kalifornii. W najbliższych latach naukowcy z Caltech planują budowę jeszcze większego układu, DSA-2000, który będzie zawierał 2000 anten i będzie najpotężniejszym obserwatorium radiowym, jakie kiedykolwiek zbudowano. DSA-2000 będzie wykrywać i identyfikować źródła tysięcy FRB rocznie.

Opracowanie:
Agnieszka Nowak

Źródło:
Caltech

Urania
Wizja artystyczna przedstawiająca odległe, szybkie błyski radiowe przebijające gazowe halo wokół galaktyk w lokalnym Wszechświecie.
Źródło: Courtesy of Charles Carter.

https://agnieszkaveganowak.blogspot.com ... aktyk.html

[Paweł Baran]

Elon Musk jednak nie chce kupić Twittera. Próbuje, jak potrafi, wycofać się z interesu
2022-07-09. Maciej Gajewski
Jedno z najbardziej opiniotwórczych mediów społecznościowych na świecie najprawdopodobniej nie trafi w ręce jednego z najbardziej rozpoznawalnych multimiliarderów. Właściciel Tesli i SpaceX stracił zainteresowanie przejęciem Twittera, choć anulowanie tej transakcji nie będzie takie proste.
W kwietniu bieżącego roku Elon Musk, po zakupie 9,2 proc. akcji Twittera, wyraził zamiar kupienia spółki, oferując 44 mld dol. Po wielu negocjacjach i długich rozmowach Musk i Twitter doszli do porozumienia i rozpoczęli stosowe procedury. Musk w międzyczasie wielokrotnie rysował wizje przyszłości Twittera i zmian, jakie zamierzał wprowadzić na platformę. Wydawał się bardzo zaangażowany.
W pewnym momencie miliarder zmienił narrację. Zażądał od Twittera dowodu na formalną deklarację, że mniej niż 5 proc. zarejestrowanych na Twitterze kont to konta spamerskie i boty. Nie będąc zadowolonym z uzyskiwanych odpowiedzi, zaczął wyraźnie szukać drogi do wycofania się z całego przejęcia. Wyraźnie ją znalazł, bo właśnie złożył dokumenty informujące formalnie o wycofaniu się Muska z całego zamieszania.
Elon Musk nie kupi Twittera. Choć wycofanie się może go sporo kosztować.
W dokumentach Musk twierdzi, że Twitter wprowadził go w błąd i niezgodnie z prawdą opisał wewnętrzną kondycję spółki. Ma tu na myśli wspomniane konta rozsiewające fake-newsy, złośliwe oprogramowanie i spam, których zdaniem Muska jest nieporównywalnie więcej, niż Twitter deklaruje, a sam Twitter nie był w stanie wykazać, że Musk się mili.
Miliarder dodatkowo wspomina o zwolnieniu istotnych osób z dyrekcji oraz jednej trzeciej zespołu odpowiedzialnego za pozyskiwanie nowych talentów. Musk i tu widzi problem, bowiem obie rzeczy wydarzyły się po porozumieniu o przejęciu, a zdaniem miliardera Twitter w ten sposób istotnie zmniejszył swoja wartość.
Tego rodzaju zmiana zdania będzie jednak niosła za sobą konsekwencje. Twitter już dziś zapowiada, że pozwie Muska. Umowa między stronami zakładała odszkodowanie w formie miliarda dolarów dla Twittera, jeżeli Musk nie zdoła przejąć spółki z przyczyn finansowych lub prawnych. Umowa nie przewidywała jednak kary za odstąpienie od umowy, dlatego Twitter musi się sądzić z szefem Tesli i SpaceX, jeśli chce uzyskać jakiekolwiek odszkodowanie.
Wartość akcji Twittera to dziś 34,58 dol. za akcję. Jest więc o 36 proc. niższa od wartości, jaką oferował Musk za akcję (54,20 dol.). Wygląda na to, że jedyne co wyniknie z całego zamieszania, to istotnie niższa wycena giełdowa Twittera niż w kwietniu bieżącego roku.
https://spidersweb.pl/2022/07/elon-musk-twitter-2.html

[Paweł Baran]

NASA śle wyrazy oburzenia w kosmos. Rosjanie przegięli pałę
2022-07-09. Piotr Grabiec
Rosjanie się wreszcie doigrali. Pierwszy raz od wybuchu wojny w Ukrainie na wybryki rosyjskich kosmonautów zareagowała ostro agencja NASA. Agitacja polityczna w kosmosie na rzecz Rosji nie będzie tolerowana.
Wojna w Ukrainie wybuchła 24 lutego 2022 r. i trwa już grubo ponad kwartał. Rosjanie popierający reżim Władimira Putina stali się w tym czasie personae non grata w cywilizowanych krajach, ale jak do tej pory nie rozciągało się to poza granice naszego globu. To się niestety zmienia, bo po ostatnim wybryku rosyjskich kosmonautów na ISS agencja NASA wystosowała oficjalne oświadczenie.
NASA kontra Roskosmos
Amerykanie nie zostawili bez odpowiedzi ostatniego performance'u rosyjskich kosmonautów. NASA potępiła rosyjską agencję kosmiczną za publikację zdjęcia trzech Rosjan przebywających na pokładzie ISS. Oleg Artemyev, Denis Matveev i Sergey Korsakov dumnie prezentowali unoszące się w stanie nieważkości flagi samozwańczych Donieckiej Republiki Ludowej i Ługańskiej Republiki Ludowej.
Sprawa wywołała niemałe oburzenie opinii publicznej, gdyż te regiony są integralnymi terytoriami Ukrainy, które okupują wojska pod wodzą Władimira Putina. Nie budzi to żadnych wątpliwości w całym cywilizowanym świecie, a spośród krajów należących do Organizacji Narodów Zjednoczonych obie samozwańcze republiki uznają jedynie... Rosja i Syria.
Ameryka i Rosja na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - co dalej?
Do tej pory współpraca NASA z Roskosmosem na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przebiegała sprawnie pomimo trwającej wojny. Przez chwilę myśleliśmy nawet, że Rosjanie ośmieleni tym, że znaleźli się daleko od domu, postanowili skrytykować politykę swojego rządu i wyrazić wsparcie wobec Ukrainy poprzez ubranie się w żółto-niebieskie stroje. Roskosmos przekonywał, że to były barwy... uczelni.
- NASA silnie gani wykorzystywanie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przez Rosję w celach politycznych, aby wspierać w ten sposób wojnę wytoczoną Ukrainie, co jest fundamentalnie niezgodne z główną funkcją stacji. Tą jest dla 15 współpracujących krajów rozwijanie nauki oraz opracowywanie technologii na potrzeby pokojowe - powiedział Jackie McGuinness z NASA [tłum. wł.].
W powyższym oświadczeniu rzuca się w oczy, że NASA nie stwierdza, że ISS powinno być miejscem apolitycznym, tylko wprost mówi o tym, że problemem jest agitacja polityczna Rosjan wspierająca rozpętaną przez nich wojnę. Nie padają tutaj słowa "specjalna operacja wojskowa" ani eufemizmy w postaci "sytuacji w Ukrainie" albo "kryzysu w Ukrainie". Amerykanie nazywają rzeczy po imieniu.
Rzeczywistość goni fikcję
Otwartym pytaniem pozostaje, czy poza wysłaniem w kosmos wyrazów oburzenia coś się zmieni. Jeszcze w marcu szef NASA, Bill Nelson, przekonywał o planach dalszej współpracy Amerykanów i Rosjan w sektorze cywilnym. Jak na razie nie ma też informacji o wycofaniu się z wrześniowej misji, podczas której rosyjski kosmonauta ma polecieć na ISS na pokładzie Crew Dragona od SpaceX, a amerykański astronauta rosyjską kapsułą Sojuz.
W ramach ciekawostki warto napomknąć, że walka o wpływy w kosmosie stała się osią fabularną produkcji Apple TV+ o tytule For All Mankind z 2019 r. Serial opowiada o fikcyjnej alternatywnej rzeczywistości, w której to Rosjanie wygrali pierwszy wyścig kosmiczny oraz konsekwencjach utarcia nosa Amerykanom. Doprowadziło to do napięć zarówno na Ziemi, jak i na Księżycu, aż w kosmos zaczęto wysyłać broń. Sytuację próbowano deeskalować... spotkaniem kosmonauty z astronautą poza Ziemią.
Grafika główna jest kadrem z serialu For All Mankind dostępnego na Apple TV+.

For All Mankind — Official First Look Trailer | Apple TV+


https://spidersweb.pl/2022/07/nasa-rosk ... iczna.html

[Paweł Baran]

Astronom amator prowadzi do odkrycia 34 układów podwójnych z brązowymi karłami
2022-07-09.
Astronom amator zagłębił się w archiwalne dane w Community Science and Data Center, aby odkryć 34 skrajnie chłodne karły towarzyszące małomasywnym gwiazdom lub białym karłom.
Astronom amator przeszukał katalog NOIRLab zawierający 4 miliardy obiektów niebieskich, znany jako NOIRLab Source Catalog DR2, w celu odkrycia brązowych karłów posiadających towarzyszy. Jego intensywne badania doprowadziły do odkrycia 34 układów podwójnych skrajnie chłodnych karłów, prawie podwajając wcześniej znane próbki.

Brązowe karły plasują się gdzieś pomiędzy najbardziej masywnymi planetami a najmniejszymi gwiazdami. Nie mając masy potrzebnej do podtrzymania reakcji jądrowych w swoim wnętrzu, brązowe karły przypominają stygnący żar na ogromną skalę. Ich bladość i stosunkowo niewielkie rozmiary sprawiają, że trudno je zidentyfikować. Dane z czułych teleskopów pozwoliły na odkrycie kilku tysięcy obiektów, ale tylko niewielka część z nich została zidentyfikowana jako układy podwójne. Trudności w obserwacji tych słabych obiektów sprawiają, że astronomowie wciąż nie są pewni, jak często brązowe karły mają towarzyszy.

Aby pomóc w znalezieniu brązowych karłów, astronomowie z projektu naukowego Backyard Worlds: Planet 9 zwrócili się wcześniej do ogólnoświatowej sieci ponad 100 000 astronomów amatorów, którzy analizowali obrazy z teleskopów, aby zidentyfikować subtelny ruch brązowych karłów na tle gwiazd. Pomimo możliwości uczenia maszynowego i superkomputerów, ludzkie oko jest nadal wyjątkowym źródłem informacji, jeżeli chodzi o przeglądanie obrazów z teleskopów w poszukiwaniu poruszających się obiektów.

Projekt Backyard Worlds przyczynił się do powstania zróżnicowanej społeczności utalentowanych wolontariuszy – skomentował Aaron Meisner, astronom w NSF's NOIRLab i współzałożyciel Backyard Worlds. 150 000 wolontariuszy na całym świecie wzięło udział w Backyard Worlds, wśród których kilkuset „super użytkowników” wykonuje ambitne, samodzielnie kierowane projekty badawcze.

Jeden z takich „super śledczych” – Frank Kiwy – rozpoczął projekt badawczy dotyczący NOIRLab Source Catalog DR2, katalogu prawie 4 miliardów unikalnych obiektów niebieskich, który zawiera wszystkie publiczne dane obrazowe w NOIRLab's Astro Data Archive. Przeszukując dane w poszukiwaniu obiektów o kolorze brązowego karła, Kiwy był w stanie znaleźć ponad 2500 potencjalnych skrajnie chłodnych karłów czających się w archiwach. Następnie przeanalizował je pod kątem obecności towarzyszących im obiektów kosmicznych, uzyskując w sumie 34 układy składające się z białego karła lub małomasywnej gwiazdy i towarzyszącego skrajnie chłodnego karła. Kiwy poprowadził zespół profesjonalnych astrofizyków, którzy opublikowali te odkrycia w pracy naukowej.

Ten niesamowity wynik jasno pokazuje, że archiwum danych NOIRLab ma zasięg daleko wykraczający poza profesjonalnych astronomów – zauważa Chris Davis, dyrektor programowy NSF dla NOIRLab. Zagorzali członkowie społeczeństwa również mogą uczestniczyć w przełomowych badaniach i bezpośrednio dzielić się radością z kosmicznych odkryć!

Odkrycia te, oprócz tego, że są inspirującą historią nauki obywatelskiej, mogą pomóc astronomom w ustaleniu, czy brązowe karły są bardziej podobne do przerośniętych planet, czy do niewymiarowych gwiazd, jak również dostarczyć wiedzy na temat ewolucji układów gwiazdowych w czasie. Pokazuje to również ciągły, wyjątkowy wkład w astronomię wnoszony przez naukowców korzystających z astronomicznych archiwów i platform naukowych, takich jak NOIRLab's Astro Data Archive i Astro Data Lab w Community Science and Data Center (CSDC).

Opracowanie:
Agnieszka Nowak

Źródło:
NOIRLab

Urania
Wizja artystyczna skrajnie chłodnego brązowego karła z towarzyszącym mu białym karłem. Źródło: NOIRLab.
https://agnieszkaveganowak.blogspot.com ... ia-34.html

[Paweł Baran]

Dr Tomasz Rożek doradcą Europejskiej Agencji Kosmicznej
2022-07-09.EK.KOAL
Polski ekspert komunikacji naukowej dr Tomasz Rożek będzie pracował nad określaniem kierunku rozwoju technologii kosmicznych w Europie. Jako jedyny przedstawiciel Polski i krajów naszego regionu został członkiem grupy doradczej Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).
High-Level Advisory Group for Human and Robotic Space Exploration for Europe (HLAG), czyli Grupa Doradcza Wysokiego Szczebla ds. Ludzkiej i Robotycznej Eksploracji Kosmosu została powołana przez dyrektora generalnego ESA, Josefa Aschbachera. W jej skład wchodzi 12 osób. Są wśród nich były sekretarz generalny NATO Anders Fogh Rasmussen, dyrektor Światowego Forum Ekonomicznego Saadia Zahidi, prezes Boston Consulting Christoph Schweizer oraz była minister nauki i innowacji rządu Hiszpanii Cristiana Garmendia.
Jak powiedział PAP Tomasza Rożek, do grupy zaproszono go nieoczekiwanie, przez serwis społecznościowy Linkedin. Popularyzator sądził, że to żarty, dopóki nie dostał maila od samego dyrektora ESA.
Dyrektor generalny ESA Josef Aschbacher w zaproszeniu wysłanym osobiście do polskiego dziennikarza, zapowiedział, że grupa doradcza HLAG oceni przyszłą rolę Europy w eksploracji kosmosu z różnych perspektyw – między innymi geopolitycznej, edukacyjnej, ekonomicznej i społecznej.
Spotkania Grupy będą się odbywały w różnych ośrodkach badawczych ESA, nie tylko na terenie Europy.
Naszym zadaniem będzie określenie kierunku, w którym Europa powinna rozwijać technologie kosmiczne. Zajmuję się edukacją i komunikacją naukową i chętnie podzielę się swoim doświadczeniem i intuicjami – wyjaśnił w piątek w rozmowie z PAP dr Tomasz Rożek.
Grupa w założeniu nie ma się składać ze specjalistów w dziedzinie technologii kosmicznych, ale z ekspertów w swoich dziedzinach, które są z kosmosem nierozerwalnie związane, jak właśnie komunikacja naukowa.
Nasza praca nie będzie polegała na zaprojektowaniu nowej rakiety, silnika, czy też misji. Stworzymy natomiast raport, który z każdego punktu widzenia wyznaczy kierunki rozwoju technologii kosmicznych w Europie – powiedział dr Rożek.
Dodał, że Europejska Agencja Kosmiczna jest jedną z najważniejszych na świecie instytucji zajmujących się badaniem kosmosu. Jego zdaniem rozwój sektora kosmicznego oraz transfer technologii kosmicznych może być i w wielu miejscach jest kołem zamachowym nowoczesnych gospodarek.
Polska ma bardzo szybko rozwijający się sektor kosmiczny i cieszę się, że będę mógł także o tym opowiedzieć moim koleżankom i kolegom z HLAG – zapowiedział dr Rożek.
Podczas ostatniego spotkania państw członkowskich ESA, w połowie lutego tego roku, postanowiono rozpocząć poważną dyskusję na temat roli Europy w eksploracji kosmosu przez człowieka.
Pierwsze spotkanie HLAG odbędzie się pod koniec września w ESA's European Space Science and Technology Centre (ESTEC) w Noordwijk, w Holandii.
Tomasz Rożek to fizyk, dziennikarz i wieloletni popularyzator nauki. Założona przez niego w 2020 roku Fundacja Nauka. To Lubię została wyróżniona przez kapitułę w konkursie Popularyzator Nauki 2021. Celem organizacji jest działalność oświatowa oraz edukacyjna i wszechstronne działania na rzecz promowania nauki, technologii oraz dobroczynne wspieranie państwa i społeczeństwa, w tym szczególnie rodzin, z zakresu wykorzystania nauki i technologii.
Źródło PAP
Dr Tomasz Rożek (fot. PAP/StrefaGwiazd/Stach Leszczyński)
https://www.tvp.info/61205746/dr-tomasz ... kosmicznej