Wiadomości astronomiczne z internetu

[Paweł Baran]

ESA z problemami przez koronawirusa

2020-03-26.

Europejska Agencja Kosmiczna ujawniła, iż obecna epidemia koronawirusa przyczyniła się do zmian w wielu misjach kosmicznych.

ESA poinformowała, iż redukuje liczbę operacji oraz misji, a także wysyła swoich pracowników do pracy z domu - przynajmniej w kontekście centrum kontroli znajdującego się w Niemczech. W rezultacie niektóre misje będą musiały zostać zatrzymane. Na co dokładnie wpłynął COVID-19?
Reklama
Między innymi na misje takie, jak ExoMars, Mars Express, Solar Orbiter czy Cluster. ESA twierdzi, iż ograniczy zbieranie danych z tych czterech misji i pozostawi kluczowy personel do ich monitorowania. Na razie zadaniem inżynierów jest utrzymanie operacji statków kosmicznych w czasie rzeczywistym.
ESA nie podała konkretnej daty, po której wszystko miałoby wrócić do normy.


Źródło: INTERIA

ESA wstrzymuje misje kosmiczne /materiały prasowe


https://nt.interia.pl/raporty/raport-ko ... Id,4404266

[Paweł Baran]

Za 3 dni Słońce wzejdzie i zajdzie godzinę później. Jeśli wstajecie przed 6:00, nie będziecie zadowoleni
2020-03-26.
Czekają nas spore zmiany, dla wielu bardzo kłopotliwe, bowiem od ostatniego weekendu marca Słońce będzie się wyłaniać zza horyzontu i za nim się chować, godzinę później niż dzisiaj. Co zyskamy, a co stracimy na zmianie czasu z zimowego na letni?
Ostatnia sobota (28.03) marca będzie ostatnim dniem obowiązywania czasu zimowego. W nocy z soboty na niedzielę (28/29.03) o godzinie 2:00 przestawiamy zegarki na godzinę 3:00, a więc o godzinę w przód. Niestety, nie wszyscy będą zadowoleni.
Po pierwsze w niedzielę (29.03) z tego powodu pośpimy o godzinę krócej. Po drugie Słońce zacznie wschodzić godzinę później niż do tej pory. Najbardziej zmiana ta dotknie osoby, które wstają z łóżka i zmierzają do pracy lub szkoły przed godziną 6:00. Dlaczego?
Ponieważ obecnie jest już jasno, jednak od niedzieli (29.03) wciąż jeszcze będzie ciemno. Słońce będzie bowiem wyłaniać się zza horyzontu około godziny 6:30. Promienie słoneczne wnikające do naszych mieszkań o poranku dodają nam energii, a gdy jest ciemno, trudniej nam jest zwlec się z łóżka.
Niestety, zanim Słońce znów zacznie wschodzić o tej samej godzinie, co obecnie, przed zmianą czasu, minie niemal miesiąc. Jednak są też bardzo dobre wieści, bo Słońce zacznie też zachodzić godzinę później niż obecnie. Po południu i wieczorem będziemy mieć dzięki temu o godzinę więcej czasu na aktywność poza domem w świetlne dziennym bez konieczności „chodzenia po nocy”.
Ostatni raz zmienimy czas?
Nie będzie to ostatnia zmiana czasu. Na początku marca ubiegłego roku w komisji transportu i turystyki Parlamentu Europejskiego odbyło się głosowanie w tej sprawie. Projekt zakładający, że w Unii zaczną obowiązywać różne czasy, w zależności od tego, za jakim opowiedzą się dane kraje, został przegłosowany przez 23 europosłów wobec 11, którzy byli przeciwni.
Projekt zakłada, że państwa członkowskie, które chcą pozostać na stałe w czasie letnim, będą mogły ostatni raz zmienić czas w nocy z 27 na 28 marca 2021 roku. Z kolei te, które wybiorą na dobre czas zimowy, ostatni raz przesuną wskazówki w nocy z 30 na 31 października 2021 roku.
Po głosowaniu na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego, projekt stał się mandatem do negocjacji z Radą Unii Europejskiej, a więc krajami członkowskimi, nad ostatecznym kształtem regulacji. Państwa członkowskie będą miały czas do namysłu, w którym czasie pozostać na stałe. Czas leci, a konsensusu wciąż nie ma.
Pomysł wojenny
Zmiana czasu podobnie jak większość wynalazków pierwszy raz została zastosowana na wojnie. W Niemczech i w Austro-Węgrzech podczas pierwszej wojny światowej, 30 kwietnia 1916 roku, przesunięto wskazówki zegara o godzinę w przód, a 1 października 1916 roku o godzinę w tył.
2 lata później czas letni wprowadzono również na Wyspach Brytyjskich oraz w USA. Obecnie co pół roku wskazówki przestawiają mieszkańcy prawie wszystkich większych krajów na świecie, ale co ciekawe nie dzieje się to wszędzie w tym samym czasie.
Każdy kraj zmienia czas o godzinie 2:00 lub 3:00 swojego czasu lokalnego, a więc jeszcze przez całą następną dobę mogą pojawiać się pewne niedogodności związane ze strefami czasowymi.
W Polsce czas zmieniano okresowo od 20-lecia międzywojennego, ale od 1977 roku robimy to już stale. W ostatnich latach coraz więcej krajów wycofuje się ze zmian czasu. Wśród nich znalazła się m.in. Rosja, która od 2014 roku pozostała na dobre w czasie zimowym.
Źródło: TwojaPogoda.pl / Parlament Europejski.
Fot. Max Pixel.
https://www.twojapogoda.pl/wiadomosc/20 ... adowoleni/

[Paweł Baran]

#Zostańwdomu i zgaś światło.
Godzina dla Ziemi w sobotę
2020-03-26.
W sobotę 28 marca po raz 13. odbędzie się Godzina dla Ziemi. Zgasimy światła w geście solidarności z ideą ochrony naszej planety. W tym roku akcja z powodu pandemii choroby COVID-19 będzie jednak inna niż zazwyczaj.
Godzina dla Ziemi, organizowana przez WWF, odbędzie się w sobotę o godzinie 20.30. Tego dnia na godzinę wyłączone zostaną światła na najważniejszych budynkach również w Polsce, ale wezmą w niej udział także przebywający w domach.
Tym razem akcja będzie inna niż zwykle. Jak podaje WWF, teraz nasza uwaga skupia się wokół pandemii COVID-19 i solidarności zarówno z pracownikami ochrony zdrowia, jak wszystkimi dotkniętymi pośrednio i bezpośrednio chorobą wywołaną przez koronawirusa SARS-CoV-2.
"Czas refleksji"
"To również czas refleksji nad naszą relacją ze środowiskiem, zarówno w aspekcie nielegalnego handlu dziką fauną i florą, który mógł leżeć u podstaw obecnej sytuacji, jak i tej relacji z poziomu nam bliższego, krajowego - toczącej się wciąż dyskusji o ingerencji człowieka w naturę. Nasz wpływ na środowisko jest niepodważalny, a konsekwencje w krótszym lub dłuższym horyzoncie czasowym dotykają nas samych" - podaje WWF Polska w komunikacie.
W tym roku Godzina dla Ziemi odbędzie się po raz 13. Co roku akcja poświęcona jest istotnym problemom, z jakimi zmaga się środowisko naturalne. W tym roku naszą uwagę ma zwrócić przerywanie nurtów rzek przez tamy i zapory. Zdaniem WWF, kampania "Nie tamuj rzek, niech płyną" ma uświadomić Polakom, że tamy wbrew powszechnej opinii - nie chronią nas przed suszami i powodziami, a wręcz odwrotnie - pogłębiają problem.
Musimy się zjednoczyć
W ubiegłym roku w akcję włączyło się prawie 190 państw na całym świecie, a w Polsce światła zgasiło 98 miast. Tym razem będzie wyjątkowo - wszystko odbędzie się głównie w domach, choć są miasta, instytucje czy obiekty handlowe, które także postanowiły w tym trudnym okresie dołączyć się do inicjatywy. W Warszawie zgasną między innymi PGE Narodowy, Pałac Kultury i Nauki, Kancelaria Prezydenta RP, w Gdańsku Stadion Energa, a w Katowicach - Spodek.
"Podczas tegorocznego finału szczególnie liczymy, że uda nam się zjednoczyć w tej symbolicznej godzinie. Teraz w sposób szczególny widzimy, jak bardzo nasza planeta i ludzie na niej żyjący potrzebują wsparcia i troski o naszą przyszłość" - zachęca WWF.
Źródło: WWF Polska, tvnmeteo.pl
Autor: dd/aw
https://tvnmeteo.tvn24.pl/informacje-po ... 3,1,0.html

[Paweł Baran]

Bliskie przeloty 2020 FG4 i 2020 FJ4
2020-03-26. Krzysztof Kanawka
19 i 25 marca w pobliżu Ziemi przemknęły dwa obiekty: planetoida 2020 FG4 i meteoroid 2020 FJ4.
Planetoida o oznaczeniu 2020 FG4 zbliżyła się do Ziemi 19 marca, z maksymalnym zbliżeniem około godziny 14:30 CET. W tym momencie 2020 FG4 znalazła się w odległości około 188 tysięcy kilometrów, co odpowiada 0,49 średniego dystansu do Księżyca. 2020 FG4 ma szacowaną średnicę około 15 metrów.
Z kolei 25 marca do Ziemi zbliżył się meteoroid o oznaczeniu 2020 FJ4, z maksymalnym zbliżeniem około godziny 14:40 CET. W tym momencie 2020 FJ4 znalazł się w odległości około 258 tysięcy kilometrów, co odpowiada 0,67 średniego dystansu do Księżyca. 2020 FJ4 ma szacowaną średnicę około 5 metrów.
Jest to 22 i 23 (wykryty) bliski przelot planetoidy lub meteoroidu w 2020 roku. Z roku na rok ilość odkryć rośnie: w 2019 roku odkryć było 80, w 2018 roku odkryć było ich 73, w 2017 roku – 53, w 2016 roku – 45, w 2015 roku – 24, zaś w 2014 roku – 31. W ostatnich latach coraz częściej następuje wykrywanie bardzo małych obiektów, rzędu zaledwie kilku metrów średnicy – co jeszcze pięć lat temu było bardzo rzadkie. Ilość odkryć jest ma także związek z rosnącą ilością programów poszukiwawczych, które niezależnie od siebie każdej pogodnej nocy “przeczesują” niebo. Pracy jest dużo, gdyż prawdopodobnie planetoid o średnicy mniejszej od 20 metrów może krążyć w pobliżu Ziemi nawet kilkanaście milionów.
(HT)
https://kosmonauta.net/2020/03/bliskie- ... -2020-fj4/

[Paweł Baran]

W najbliższy weekend zmiana czasu. Dlaczego musimy znów to robić?
2020-03-27.

Hubert Taler

W najbliższy weekend, z soboty 28 marca na niedzielę 29 marca, czeka nas zmiana czasu na letni. Wciąż powtarzamy, że przesuwamy zegarki, ale tak naprawdę, kiedy ostatnio robiliśmy to sami? Zrobią to za nas komputery, smartfony i inne urządzenia.
Dlaczego właściwie zaczęliśmy zmieniać czas? Stoi za tym następujący pomysł: w trakcie letnich (a więc jaśniejszych) miesięcy przesuwamy zegarki do przodu – aby wykorzystać to, że dłużej jest jasno. Dlatego też w miesiącach „ciemniejszych” przestawiamy godzinę w drugą stronę. Robimy tak, aby zniwelować zmianę wiosenną i żeby przesunąć godziny wieczorne na wcześniejsze względem ruchu słońca po nieboskłonie.
Tym razem, w nocy z soboty na niedzielę, przestawimy zegarki z godziny 2:00 na godzinę 3:00.
To nie pierwszy przykład „kombinowania” z godzinami
Już w starożytności braliśmy pod uwagę to, że latem dzień trwa dłużej, a zimą krócej. Rzadko zdajemy sobie z tego sprawę, ale na przykład godziny w starożytnym Rzymie były elastyczne: dłuższe lub krótsze w zależności od pory roku. Używano wtedy wodnych zegarów do odmierzania czasu i można było regulować w nich tempo przepływu wody, a więc i długość godziny. Długość rzymskiej godziny potrafiła sięgać od 44 do 75 minut w zależności od pory roku.
Tym, co przyniosła nam cywilizacja przemysłowa, była standaryzacja i centralizacja pomiarów czasu. Od tego momentu, nierzadko w całym kraju, godzina mogła być ta sama – nie była ustalana lokalnie na podstawie na przykład dzwonów kościelnych.
Pierwszy koncepcję zmiany czasu na letni i zimowy opracował na początku XX w. nowozelandzki astronom, George Wernon Hudson.
Hudson był człowiekiem aktywnym i przeszkadzało mu, że jego ulubione pole golfowe jest zamknięte, gdy on kończy pracę. Zaproponował więc zmianę czasu na letni (poprzez dwugodzinne przesunięcie) i złożył propozycję na ręce jednego z członków parlamentu. Wtedy jednak (a był to rok 1908) nie przegłosowano tej propozycji.
Pierwszym krajem, który rzeczywiście wprowadził pomysł Hudsona w życie, były Austro-Węgry. W czasie I wojny światowej (w 1916 r.) ten kraj próbował zaoszczędzić w ten sposób na konsumpcji węgla. Wkrótce dołączyły inne kraje, m.in. Wielka Brytania. W 1917 r. dołączyła Rosja, a w 1918 r. Stany Zjednoczone.
Czy zrezygnujemy ze zmiany czasu?
Praktycznie od początku stosowania sezonowa zmiana czasu powoduje ogrom kontrowersji. Przeciwnicy negują wpływ zmiany czasu na gospodarkę i oszczędność energii, podczas gdy zwolennicy prezentują dane statystyczne mające je potwierdzić. W przypadku niektórych krajów temat powraca przy okazji każdych kolejnych wyborów.
Zwolennicy powołują się następujące argumenty:
• oszczędność energii
• możliwość bycia aktywnym na zewnątrz mimo późnej pory, co sprzyja zdrowiu
• zmniejsza liczbę wypadków drogowych, jako że kierowcy rzadziej jadą po ciemku
Natomiast przeciwnicy pozostają sceptyczni i twierdzą, że:
• oszczędność energii jest iluzoryczna – latem wstajemy wcześniej i zapalamy lampkę
• ewentualne zyski z oszczędności energii są niwelowane przez wysiłek koordynacji zmiany czasu, przestawiania urządzeń, rozkładów jazdy, etc.
• w czasie zimowym różnica jednej godziny nie wystarcza, by zniwelować efekt braku słońca zarówno rano jak i po południu
Zmiana czasu – co mówią badania?
Spojrzenie na twarde naukowe dane, analizowane statystycznie, może pomóc nam w zadecydowania, kto ma w tym sporze racje.
• Pierwsze badanie skuteczności czasu letniego przeprowadzone przez Narodowe Biuro Standaryzacji (USA) w 1976 r. nie znalazło oczekiwanej oszczędności (a spodziewano się ok. 1 proc.).
• W 2000 r., gdy część Australii przyjęła zmianę czasu, nie zarejestrowano tam oczekiwanego zmniejszenia zużycia energii, natomiast poranne zużycie wzrosło.
• W 2006 i 2007 r. wprowadzono czas zmienny w zachodniej części Australii – również nie zaobserwowano oczekiwanych oszczędności, wzrosło natomiast zużycie prądu w gorące dni.
Podobnych badań przeprowadzono wiele, a fakt, iż poszczególne stany w Stanach Zjednoczonych przyjmowały i rezygnowały ze zmiennego czasu w różnych latach, pomógł zebrać wiele przykładów. Praktycznie żaden z nich nie dowodzi ze 100 proc. pewnością, że zaobserwowano konkretną oszczędność.
Efekty w niektórych innych dziedzinach niż zużycie energii natomiast były pozytywne:
• Wzrost sprzedaży odnotowują np. sklepy detaliczne, którym dłuższy jasny dzień generuje dodatkowych potencjalnych klientów.
• Zwiększa się bezpieczeństwo na drodze i zmniejsza liczba wypadków przy prowadzeniu pojazdów mechanicznych.
A gdyby nie było zmiany czasu?
Jak widać, wcale nie jesteśmy pewni, czy sumaryczny wpływ zmiany czasu na zimowy lub letni jest pozytywny czy negatywny. Osobiście uważam, że znaleźć można oba rodzaje wpływów i… wzajemnie się one niwelują.
W lutym 2018 r. pojawiły się informacje, że Parlament Europejski rozpoczął głosowanie nad likwidacją zmiany czasu. W rzeczywistości jednak uchwalił jedynie rezolucję, która umożliwia krajom członkowskim samodzielne rozważenie odejścia od czasu letniego i zimowego. Przegłosowano ją dużą przewagą głosów: aż 384 parlamentarzystów poparło decyzję, przy 153 przeciwnych. Do deregulacji związanej ze zmianą czasu wymagany jest jednak akt prawny poszczególnych krajach członkowskich.
https://www.spidersweb.pl/2020/03/zmian ... kiedy.html

[Paweł Baran]

Nocne zdjęcia prowincji Hubei. "Światła dają inne spojrzenie na ludzkie osady"
2020-03-27.
Nocne zdjęcia satelitarne dostarczają badaczom cennych informacji. Te zrobione nad prowincją Hubei, która jest uznana za ognisko koronawirusa SARS-CoV-2, pokazują, jak zmieniło się życie podczas odcięcia od świata.
Nocne zdjęcia satelitarne Ziemi nie tylko wyglądają zjawiskowo, ale mają też praktyczne zastosowanie. Światła miast, autostrad i infrastruktury są "odciskami palców" tego, jak cywilizacja rozprzestrzeniła się na całej planecie. Dla niektórych badaczy światła te mówią nie tylko o tym, gdzie mieszkamy, ale też jak żyjemy.
Zespół naukowców z Centrum Lotów Kosmicznych im. Roberta H. Goddarda (Goddard Space Flight Center) i prywatnej korporacji Universities Space Research Association (USRA) pokazali na zdjęciach satelitarnych, jak zmieniła się chińska prowincja Hubei po jej zamknięciu. Z powodu wybuchu epidemii COVID-19 władze zawiesiły połączenia lotnicze, drogowe i kolejowe na całym tym obszarze. Zespół analizował nocne obrazy Ziemi, aby rozszyfrować wzorce zużycia energii, transportu, migracji i innych działań gospodarczych i społecznych.
Poniższe obrazy pokazują zmiany jakie zaszły przed i po zamknięciu transportu z Wuhanu położonego w prowincji Hubei. Pierwsze (po lewej) zrobiono 19 stycznia, drugie (po prawej) 4 lutego roku. Na obrazach widać autostrady, obszary metropolitalne, które po odcięciu prowincji od reszty Chin, stały się ciemniejsze.
Światła dają inne spojrzenie na ludzkie osady. Nie patrzymy tylko na to, gdzie są drogi, te obrazy mówią nam, kiedy i czy drogi są używane. Patrzymy na ludzką działalność - powiedział Miguel Román, dyrektor Instytutu Ziemi z USRA.
- Badaliśmy miasta na całym świecie i to, jak się rozwijają i zmieniają. Czy stają się one mniej lub bardziej zrównoważone i zdolne do życia? Jak zużywają energię? Kiedy, gdzie i jak ludzie się przemieszczają i dlaczego? Światła nocne nadają kontekst, ponieważ urbanizacja to nie tylko miejsce, to zjawisko społeczno-ekonomiczne, demograficzne i związane z zagospodarowaniem terenu - dodał.
Koniec zamknięcia
Rząd prowincji Hubei wraz z innymi regionalnymi władzami zobowiązał się pomóc małym przedsiębiorcom przetrwać trudne czasy po kryzysie związanym z epidemią COVID-19. W ciągu ostatnich tygodni zaczęto stopniowo otwierać atrakcje turystyczne.
Miasto Wuhan, będące ogniskiem koronawirusa, przygotowuje się do otwarcia sześciu głównych linii metra w najbliższą sobotę. Zniesiono tam już zakaz podróżowania, a sytuacja w najbardziej dotkniętym przez epidemię mieście, stopniowo się poprawia.
>>>CZYTAJ WIĘCEJ O PLANOWANYM OTWARCIU WUHANU
Źródło: NASA, Reuters
Autor: anw/aw
Źródło: Ranjay Shrestha/NASA Goddard Space Flight Centem
Zdjęcia satelitarne dystryktu Jianghan położonego w Wuhanie 19 stycznia i 4 lutego (NASA Earth Observatory)
https://tvnmeteo.tvn24.pl/informacje-po ... 2,1,0.html

[Paweł Baran]

Innspace zaprasza do ankiety dotyczącej lotów suborbitalnych
2020-03-27. Redakcja
Studencka grupa Innspace bada zagadnienie możliwości powszechnego korzystania z lotów suborbitalnych. Częścią badań jest ankieta – Innspace zachęca do oddania swoich komentarzy.
Innspace od ponad roku zajmuje się projektami związanymi z branżą kosmiczną. Pomysł na badania zrodził się po wygraniu ESA Grand Prix podczas finału Student Aerospace Challenge w Paryżu. Na konkurs ten zaprojektowali kabinę pasażerską w samolocie suborbitalnym dla 6 osób. Stworzyli model 3D kabiny, uwzględniający wszystkie aspekty oraz zaproponowała elementy systemów pokładowych (takich jak system podtrzymywania życia czy systemy rozrywki pokładowej). Projekt ten zdobył główną nagrodę, a zespół postanowił mocniej zainteresować się rynkiem lotów suborbitalnych.

W trakcie lotu suborbitalnego wystrzelony pojazd (statek kosmiczny) przekracza umowną granicę kosmosu (100 km nad poziomem morza), ale jednocześnie jego prędkość jest zbyt niska, by wejść na orbitę. Pojazd poruszający się po trajektorii suborbitalnej w pewnym momencie zaczyna “spadać” na Ziemię. Prawidłowe ustalenie trajektorii pozwala na osiągnięcie różnych parametrów lotu, w niektórych przypadkach dużego zasięgu.
Beata Suścicka z Innspace: “Zrodziło się w nas pytanie czy w najbliższej przyszłości będzie możliwe, żeby każdy z nas miał szansę przekroczyć granice kosmosu.” A jeśli tak, to w jakim celu? Zespół Innspace postanowił bliżej się przyjrzeć możliwości użycia tego typu pojazdów dla różnych celów.

Na kolejną edycję konkursu Student Aerospace Challenge zespół pracuje nad analizą rynku lotów suborbitalnych. Dużą pomocą w badaniach grupy będzie wypełnienie ankiety. Ankieta jest w pełni anonimowa, a jej wypełnienie zajmuje 6-8 minut.

Link do ankiety: bit.ly/loty_suborbitalne
(Innspace)
https://kosmonauta.net/2020/03/innspace ... bitalnych/

[Paweł Baran]

TESS odkrywa egzoplanetę LHS 1815b
2020-03-27. Krzysztof Kanawka
Dzięki misji teleskopu TESS udało się odkryć ciekawą planetę pozasłoneczną: LHS 1815b. Ten obiekt krąży wokół gwiazdy, która należy do tzw. “grubego dysku” Drogi Mlecznej.
Spośród ponad 4200 znanych i potwierdzonych planet pozasłonecznych dotychczas odkryto niewiele, które by nie należały do tzw. “cienkiego dysku” Drogi Mlecznej. Ten cienki dysk, o grubości kilkuset lat świetlnych (w ramionach spiralnych), składa się także z młodszych gwiazd o wyższej “metaliczności” (udziale pierwiastków cięższych od helu). To właśnie wśród gwiazd o wyższej metaliczności astronomowie spodziewają się odkrywać planety pozasłoneczne.
Kosmiczny teleskop TESS odkrył ciekawą egzoplanetę krążącą wokół czerwonego karła (potwierdzenie nastąpiło dzięki dwóm naziemnym teleskopom z Las Cumbres Observatory Global Telescope Network, Siding Spring Observatory oraz CerroTololo Inter-American Observatory). Planeta otrzymała oznaczenie LHS 1815b (oznaczenie gwiazdy to LHS 1815). Aktualnie ta gwiazda znajduje się około 97 lat świetlnych od Układu Słonecznego. Okazało się jednak – dzięki danym z sondy Gaia – że gwiazda LHS 1815 nie krąży w płaszczyźnie naszej Drogi Mlecznej. Dane z sondy Gaia wykazały, że LHS 1815 jest gwiazdą tzw. “grubego dysku” Drogi Mlecznej i krąży względem płaszczyzny naszej Galaktyki pod pewnym kątem. Maksymalnie LHS 1815 może oddalić się na prawie 6 tysięcy lat świetlnych od płaszczyzny (i “cienkiego dysku”) Drogi Mlecznej.
LHS 1815b ma masę mniejszą od 8,7 masy Ziemi oraz średnicę około 1,1 średnicy naszej planety. Jest to zatem z dużym prawdopodobieństwem skalista egzoplaneta. LHS 1815b krąży wokół swej gwiazdy z czasem zaledwie 3,2 dnia.
To odkrycie ma duże znaczenie dla poszukiwania planet we Wszechświecie – w szczególności wśród gwiazd, które wydają się być starsze od typowych gwiazd “cienkiego dysku”. Z uwagi na małą ilość wykrytych egzoplanet z “grubego dysku” LHS 1815b jest dobrym celem do kolejnych obserwacji, w tym za pomocą budowanego kosmicznego teleskopu JWST. Dalsze obserwacje pozwolą na lepszą charakteryzację LHS 1815b, w tym ustalenie składu atmosferycznego tej planety.
Teleskop TESS
Kosmiczny teleskop TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) został wyniesiony w przestrzeń kosmiczną 19 kwietnia 2018 za pomocą rakiety Falcon 9. Lot przebiegł prawidłowo i satelita został umieszczony na prawidłowej orbicie wstępnej o wysokości 200 x 270000 km i nachyleniu 28,5 stopnia. W kolejnych tygodniach orbita była stopniowo zmieniana, aż TESS dotarł do swojej docelowej eliptycznej orbity.
Teleskop został umieszczony na bardzo eliptycznej orbicie, będącej w rezonansie 2:1 z Księżycem. Tego typu orbita powinna być bardzo stabilna przez kolejne 20 lat. Potencjalnie pozwoli to na długą pracę tego teleskopu i wieloletnie poszukiwanie planet pozasłonecznych.
Podstawowym celem TESS jest obserwacja około pięciuset tysięcy gwiazd jaśniejszych od +12 magnitudo. W odróżnieniu od Keplera, TESS będzie obserwować całe niebo, co powinno podnieść ilość zarejestrowanych kandydatów na planety pozasłoneczne, szczególnie tych w odległości do 200-300 lat świetlnych od nas. Szacuje się, że TESS wykryje pomiędzy tysiącem a dziesięcioma tysiącami kandydatów na egzoplanety o rozmiarach porównywalnych z Ziemią i większych.
Ponadto, TESS może wykrywać układy zaćmieniowe gwiazd, nieznane wcześniej gwiazdy zmienne, flary od małych czerwonych karłów, supernowe oraz ruch obiektów w naszym Układzie Słonecznym.
(Arxiv)
https://kosmonauta.net/2020/03/tess-odk ... lhs-1815b/

[Paweł Baran]

Naukowcy opracowali nową metodę poszukiwania fal grawitacyjnych
2020-03-27.
Nową metodę poszukiwania fal grawitacyjnych emitowanych przez wybuchy supernowych typu Core Collapse (ang. Core-Collapse Supernova, CCSN) zaproponował międzynarodowy zespół naukowców. W jego składzie znalazł się badacz z Centrum Astronomicznego Mikołaja Kopernika PAN.
Opis nowej metody opublikowano w piśmie "Machine Learning Science and Technology" - poinformowano w czwartek na stronie internetowej CAMK PAN. Autorami publikacji, oprócz Filipa Morawskiego z tej instytucji, są naukowcy z Scuola Normale Superiore, Uniwersytetu Tor Vergata i Uniwersytetu Swinburne.
Jak wyjaśnia CAMK PAN, wybuchy CCSN należą do jednych z najbardziej spektakularnych zjawisk w naszym Wszechświecie.
"Są źródłem niektórych ciężkich pierwiastków istniejących obecnie. Co więcej, wybuchy te są tak potężne, iż można je zaobserwować nawet w trakcie dnia (gdy eksplozja nastąpiła w naszej galaktyce). Niestety CCSN są obiektem trudnym do zbadania. Przede wszystkim są niezwykle rzadkie - w Drodze Mlecznej zachodzą jedynie 2-3 wybuchy na stulecie" - czytamy w informacji CAMK PAN. Dodano, że obserwacje elektromagnetyczne dostarczają jedynie informacji o prekursorze wybuchu. Nie wystarcza to do wytłumaczenia procesu zachodzącego w centrum umierającej gwiazdy - zapaści rdzenia (ang. Core-Collapse), który odpowiada za rozpoczęcie sekwencji prowadzących do wybuchu.
"Ponieważ światło nie może przedostać się przez materię otaczającą gwiazdę, informacja o zapadającym się rdzeniu jest niedostępna dla obserwacji elektromagnetycznych. Nie dotyczy to jednak fal grawitacyjnych, które mogą się przedostać przez zewnętrzne warstwy gwiazdy nie ulegając rozproszeniu lub pochłonięciu. Detekcja tego typu sygnałów jest spodziewana w najbliższej przyszłości w detektorach LIGO i Virgo" - przypomniano w komunikacie.
Dlatego w wyniku projektu zaprezentowanego w najnowszej publikacji, badacze przeanalizowali najnowocześniejsze modele CCSN wygenerowane na podstawie symulacji hydrodynamicznych procesu zapadania się rdzenia gwiazdy napędzanego neutrinami. Dodano, że fale grawitacyjne otrzymane w ten sposób zostały następnie dodane do zasymulowanego niestacjonarnego szumu detektorów Virgo oraz Teleskopu Einsteina (planowany detektor fal grawitacyjnych).
"Nowością proponowanej metody poszukiwania sygnałów CCSN jest zastosowanie konwolucyjnej sieci neuronowej (CNN) w połączeniu z algorytmem poszukującym sygnałów w szumie o nazwie Wavelet Detection Filter (WDF). Ponadto autorzy po raz pierwszy w badaniach CCSN wykorzystujących uczenie maszynowe uwzględnili artefakty (ang. glitches) rejestrowane w detektorze, które mogą imitować sygnały astrofizyczne. Analiza ta pozwoliła na ocenę wiarygodności proponowanej metody pod kątem fałszywych alarmów wywołanych sygnałami pochodzenia nieastrofizycznego" - podkreślono.
PAP - Nauka w Polsce
szz/ ekr/
Ilustracja: pozostałość po Supernowej Tycho Brahego, obserwowana w zakresie rentgenowskim. Credit: ROSAT, MPE, NASA
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/ ... jnych.html

[Paweł Baran]

Astronomy@Home - nowa akcja Międzynarodowej Unii Astronomicznej
2020-03-27.
Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) zachęca do organizowania zdalnych zajęć związanych z astronomią. W ramach akcji Online Astronomy@Home Awards będzie nagradzać najciekawsze tego typu inicjatywy. Do wygrania są m.in. nagrody pieniężne.
Na całym świecie wiele osób pozostaje w domach, co ma związek z globalną pandemią koronawirusa COVID-19. W związku z tym zwiększoną popularnością cieszą się różne inicjatywy internetowe.
Niedawno Urania udostępniła nieodpłatnie komplet cyfrowych wydań z ostatnich kilku lat, natomiast Polskie Towarzystwo Astronomiczne zachęca do korzystania ze swoich darmowych materiałów online. Również Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) dołącza do organizacji pomagających w akcji #zostańwdomu.
IAU zachęca zawodowych astronomów, miłośników astronomii, nauczycieli i popularyzatorów nauki do organizowania i udziału w astronomicznych aktywnościach online. Mogą to być pokazy nocnego nieba na platformach streamingowych, ciekawe prelekcje online, wirtualne warsztaty, czy zdalne konferencje.
Konkurs Online Astronomy@Home Awards
Międzynarodowa Unia Astronomiczna zamierza prowadzić stronę ze zbiorczą bazą inicjatyw i zasobów online z całego świata dotyczących popularyzacji astronomii. Ogłosiła też konkurs Online Astronomy@Home Awards, w ramach którego w pięciu kategoriach nagrodzi najciekawsze tego rodzaju inicjatywy przeprowadzone od kwietnia do lipca 2020 r.
Kategorie konkursu obejmują:
1) Najbardziej innowacyjne wydarzenie (Most Innovative Event) - w którym organizatorzy muszą pobudzić swoją wyobraźnię lub zastosować nietypowe podejście do zaciekawienia społeczeństwa astronomią poprzez wydarzenie lub kampanię online.
2) Najlepsze wydarzenie rodzinne (Best Family Event) - dla osób przebywających w domach ze swoimi rodzinami, różnego rodzaju astronomiczne aktywności wykonywane wspólnie z rodziną zdalnie lub w tym samym domu, które zainspirują innych.

3) Wybitne wydarzenie online (Outstanding Online Event) - kontakt ze społeczeństwem to nie tylko liczna uczestników, czy skala wydarzenia, ale także jakość doświadczeń z udziału w nim. Niniejsza nagroda będzie uznaniem dla niezwykle wciągającego i całkowicie internetowego doświadczenia.

4) Największa liczba zarejestrowanych wydarzeń online zorganizowanych przez tę samą grupę (Largest Number of Registered Online Events Held by a Single Group) - dla zorganizowanych grup czyniących wysiłki do rozprzestrzeniania astronomii ze swoich domów w świat.

5) Zaangażowanie społeczności (Community Engagement) - dla najciekawszego wydarzenia, które zgromadziło uczestników ze społeczności, które na co dzień nie interesują się astronomią.
Nagrody i terminy
Przewidziano następujące nagrody w każdej z kategorii:
Pierwsza nagroda: 600 euro
Druga nagroda: 300 euro
Pierwsza dziesiątka (top ten): czteroletnia prenumerata drukowanej wersji czasopisma "CAPjournal"
Wszyscy organizatorzy otrzymają certyfikaty uczestnictwa w Astronomy@Home

Okres konkursu
1 kwietnia 2020 r. do 31 lipca 2020 r.

Kryteria
Aktywności muszą zostać zarejestrowane poprzez formularz i przeprowadzone w okresie konkursu. Nie kwalifikują się wydarzenia i zawartość, która sprzedaje produkty lub usługi.

W jaki sposób można wziąć udział w konkursie?
1) Zaplanuj swoją internetową aktywność, wydarzenie, prelekcję, spotkanie, streaming i zachęć do udziału uczestników;
2) Zarejestruj wydarzenie lub aktywność poprzez formularz IAU Global Outreach Events;
3) Zrealizuj zaplanowane aktywności w okresie od 1 kwietnia do 31 lipca 2020 r.;
4) Daj znać Międzynarodowej Unii Astronomicznej jak poszło, wypełniając raport w terminie do 15 sierpnia 2020 r.
Więcej informacji można znaleźć na witrynie Międzynarodowej Unii Astronomicznej.

Więcej informacji:
• Online Astronomy@Home Awards
• A Call to Action During COVID-19 from the International Astronomical Union Offices

Opracowanie: Krzysztof Czart
Źródło: IAU
https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/astronomy-at-home